در قدیم رودخانه را هراز میگفتند چون منطقه دوهزار دارای دو رودخانه است یکی از سمت نوشا سرازیر میشود و دیگری از سمت قله سیالان و عسل(اسل) محله که در قریه کلیشم به همدیگر میپیوندند. همینطور منطقه سه هزار دارای سه رود اصلی شلف رود، گرما رود و مرانرود است که به آن سه هراز میگفتند.
با گذشت زمان با جابهجا شدن نقطه،..........................
هراز به هزار تبدیل شده است. رودخانه پرآب «سه هزار» تنکابن مجموعه زیستی، طبیعی و کمنظیر در ایران است. رودخانه سه هزار یکی از شاخههای اصلی رودخانه چشمه کیله است. حتی در اکثر نوشتهها و کتابها این رود را به اسم بزرگترین شاخهاش یعنی سه هزار میشناسند.
طول رودخانه سه هزار بالغ بر 57 کیلومتر است که دورترین سرچشمهاش مربوط به منطقه سه هزار و از کوههای تخت سلیمان با ارتفاع بیش از 4600 متر از سطح دریا است. این رود پس از عبور از مسیر کوهستان به سوی دریای خزر جریان داشته ضمن شُرب ساختن جلگههای حاصلخیز تنکابن در شمال شهر ساحلی شهسوار، وارد دریای خزر میشود.
هزینه سفربرای هر سفری اولین نکته برآورد هزینه آن سفر است. برای سفر به جنگل های سه هزار هم اگر آذوقه و خوراکی را به همراه خود از مبدأ بردارید فقط میماند هزینه ماشین که با یک باک پر بنزین میشود این مسیر را تا تنکابن رفت و از آنجا هم تا کرج یا تهران ادامه مسیر را پیمود.

از قزوین تا گرمارود حدوداً 120 کیلومتر است و از گرمارود تا جنگل سههزار حدوداً60تا 65 کیلومتر جاده خاکی است. اگر در منطقه الموت اطراق کنید در مسیرتان هتل نویذر و سوئیتهای محلی پذیرای شماست، که ارزان هم هست.
اگرهم خواستید در منطقه شمالی مسیر سفرتان اطراق کنید در سههزار یا در دوهزار منطقه رفاهی چالدره دارای سوئیت و امکانات اقامتی است که ظاهراً مربوط به شهرداری منطقه است.
اگر از تهران قصد سفر به مناطق بکر و زیبای جنگلهای سه هزار از راه الموت را دارید، با ما همراه شوید تا مسیر را راهنمای شما شویم. بعد از طی فاصله 135 کیلومتری بزرگراه تهران – قزوین به میدان ورودی استان قزوین (میدان مینودر) میرسید. در این میدان تابلوهای راهنما شما را به سمت الموت راهنمایی میکند. از میدان مینودر تا روستای گرمارود حدوداً 120 کیلومتر است که در طی مسیر از روستاهای بسیاری عبور خواهید کرد از جمله از مرکز بخش الموت بالا (معلم کلایه).
علت این که مبنای فاصله را روستای گرمارود عنوان کردم این است که جاده آسفالته تا گرمارود به پایان میرسد و بعد از آن جاده خاکی و در دست ساخت در ادامه مسیرتان تا سه هزار شروع میشود، اما با ماشین سواری هم میشود رفت. درست است که خاکی است ولی آنقدر خراب نیست که نشود به این مسیر زیبا و دیدنی رفت.
در زمستان به علت بارش برف عبور و مرور کمی سخت است اگر اهل منطقه نباشید سفر در زمستان از این جاده توصیه نمیشود. اما در بهار، تابستان و اوایل پائیز بسیار جاده زیبایی است.
هنگامی که به جاده خاکی رسیدید بالاجبار باید آرام رانندگی کنید که این خودش حسن زیادی دارد. از دیدن مناطق اطراف جاده خصوصاً از رودخانه و روستاهای کنار آن نهایت لذت را میبرید، با امنیت رانندگی میکنید چون سرعت ماشین شما کم است و وسیله نقلیه شما آسیب نمیبیند.
بعد از طی چند کیلومتر به روستای زیبای پیجهبن میرسید روستایی که در ارتفاع تقریباً 2600 متری است و با توقف در آن، هم رفع خستگی میکنید و هم از مناظر چشمنواز اطراف آن لذت میبرید.
از روستای پیجهبن که بگذرید به آبشار گلالک میرسید که کمی از جاده دور است ولی از داخل جاده هم میتوان به خوبی تماشایش کرد. همچنین به آبشارها و چشمهسارهای زیادی برمیخورید که زیبایی خاص آنها شما را ساعتها به خود مشغول میکند، حواستان را جمع کنید به علت بلد نبودن راه به تاریکی نخورد و زودتر حرکت کنید تا هوا روشن است به آبادیهای بعدی برسید.
در ادامه پس از طی حدود 3 کیلو متر به گردنه سلمبار و کاروانسرای پیجه بن در بالاترین نقطه مسیر میرسید، حتماً توقف کنید و از نزدیک کاروانسرا و مناظر اطراف گردنه سلمبار دیدن کنید. در بالای گردنه سلمبار که میایستید معمولاً هر روز یا در اکثر روزها با دریاچهای از مه که بین دو کوه را پوشانده مواجه میشوید.
در روزگار قدیم مردم منطقه الموت برای تأمین مایحتاج خود از همین مسیر با اسب و قاطر به تنکابن سفر میکردند. در آن سالها بنا به تعریف و نقل از بزرگترها زمستان بسیار سختی داشتهاند و رفت و آمد در این مسیر با سختی و مشقت صورت میگرفته است. مردمی که مجبور به مسافرت میشدهاند تا 2یا3 روز در حال پیادهروی بوده و یک شب را در کاروانسرا و شب بعد را در محلههای نزدیک تنکابن میماندهاند.
در ادامه به طرف پائین گردنه پس از رد شدن از کاروانسرا به مراتع بسیار زیبایی بر میخورید که در فصل تابستان دامداران و زنبورداران محلی دامها و زنبور عسلشان را به علت وجود گلهای زیاد و علفهای معطر به این منطقه میآورند. شما هم اگر خواستید میتوانید ماست، پنیر، دوغ، کره و عسل طبیعی را در آنجا بخرید. بعد به روستاهای مران، درجان و سلمبار میرسید.
جاده دیگر از حالت گردنهای خارج شده و در حاشیه رودخانه ادامه پیدا میکند و کمکم پوشش گیاهی منطقه کوهستانی به پوشش جنگلی تغییر شکل میدهد و شما وارد منطقه سههزار تنکابن میشوید، البته با پشتسر گذاشتن چند روستای بکر و زیبا. وقتی به نزدیک جنگل سههزار میرسید دو باره جاده آسفالته شروع میشود.
حالا کاملاً از منطقه الموت جدا شدهاید و در منطقه تنکابن هستید.
در جنگل سههزار میتوانید اطراق کنید و حتی شب را هم بمانید. یا اگر وقت داشتید میتوانید با ادامه مسیر به دوراهی دوهزار و سههزار برسید و مسیر دوهزار را برای گردش و استراحت انتخاب کنید در دوهزار به منطقه چالدره میرسید که دارای منطقهای زیبا و امن با سوئیتها و امکانات رفاهی است که میتوانید با استراحت در آن شب خاطرهانگیزی از سفرتان داشته باشید.
با ادامه مسیر در منطقه دوهزار به عسل محله میرسید و دو باره میتوانید با پشت سر گذاشتن چند روستا به راه مالرو منطقه الموت برسید که دیگر نمیتوان با ماشین ادامه مسیر داد.
توصیه میشود اگر در سفر بعدی خواستید به صورت کوهنوردی این منطقه را انتخاب کنید؛ اولاً حتماً در فصل تابستان باشد چون زمستان بسیار سخت و پر برفی دارد، ثانیاً سفرتان گروهی باشد منطقه ضمن زیبایی بسیار شگفتانگیزی که دارد به علت نبود روستا در مسیر و وجود جانوران وحشی خطرناک و ناامن هم هست.
توصیههای ایمنی
لباس گرم حتماً به همراه داشته باشید. مسیر خاکی جاده زیاد است البته جاده صاف و تقریباً نرم است ولی حتماً لاستیک زاپاس سالم به همراه داشته باشید.
در مرکز بخش الموت (معلم کلایه) سعی کنید که باک ماشین خود را پر از بنزین کنید، چون تا تنکابن پمپبنزین نیست.
مسیر سفر در این فصل تقریباً سرد است لذا سعی نکنید از چادر مسافرتی استفاده کنید حتماً در هر محلهای امن از روستای مسیر شب را توقف کنید و از خانه و سوئیتهای محلی استفاده نمایید تا سرما نخورید. اما در تابستان میشود با چادر مسافرتی در گردنه سلمبار یا در جنگلهای سههزار و دوهزار اطراق کرد و از طبیعت بکر و زیبای این مناطق لذت کافی را برد.
جاده فاقد مکانهای تعمیرگاهی است، لذا حتماً قبل از حرکت از سلامت فنی ماشین خود اطمینان حاصل کنید.
روستاهای منطقه سه هزار به دو دسته جنگلی و کوهستانی تقسیم میشود. بازدید از هر کدام از این روستاهای منطقه زیبایی خاص خودش را دارد. ابتدای مسیر آسفالته بوده و در اواسط هم بر پیچ و خم جاده افزون شده و هم ناهمواریها و عملیات جادهسازی و تعمیرات به چشم میخورد.
در طول کل مسیر آب شرب به وفور یافت میشود و همچنین تا آخرین روستا منطقه یعنی درجان میتوان برخی مایحتاج را فراهم کرد.
برای رفتن به آب معدنی شلف باید از کنار قبرستان روستای میانرود راه باریک مالرویی که به سمت چپ(مشرق) میرود را ادامه داد و با نیم ساعت پیادهروی از این چشمه شفابخش بازدید به عمل آورد. گفتنی است آب این چشمه برای امراض کلیوی، نقرس و سوءهاضمه مفید است . منبع: مجله شبانه باشگاه خبرنگاران،